Bartłomiej Benke
Karol KabzińskiJaka obudowa do komputera? Jest to pytanie, które pozornie wydaje się proste, jednak w rzeczywistości kryje w sobie znacznie więcej, niż może się wydawać. W dzisiejszym poradniku postaram się omówić jak dobierać obudowę do komputera, na co zwracać uwagę i czym powinna się charakteryzować dobra obudowa.
Spis treści
Jaka obudowa do komputera? – Formaty obudów
Możemy wyróżnić wiele formatów, jeśli chodzi o nasze obudowy. Każda z nich charakteryzuje się czymś innym i jest dedykowana innej grupie ludzi.
Full Tower
Największe, a co za tym idzie mogące pomieścić naprawdę złożone buildy. W ten sposób budowa custom loop (customowy zestaw chłodzenia cieczą, często bazujący na więcej niż jednej chłodnicy), konfiguracji multi GPU, a w niektórych przypadkach nawet dwóch jednostek komputerowych w jednej obudowie nie jest żadnym problemem. Naturalnie zajmują one dużo miejsca, więc dedykowane są osobom świadomym ich gabarytów, a także często wybierane przez wykonywujących w nich modyfikacje czy wybierających zdecydowanie bardziej skomplikowane, przykładowo chłodzenia jak wcześniej wspomniane LC.
Mid Tower
Jaka obudowa do komputera? Z pewnością bardzo dobrym pomysłem będzie Mid Tower. Jest to format klasyczny i najczęściej spotykany. Mieści większość standardowych jak i tych wydajniejszych jednostek. Umożliwia montaż AiO (gotowych chłodzeń cieczą) na górze lub przodzie, standardowych płyt głównych w rozmiarze ATX, mATX czy ITX, a niektóre nawet eATX. Takie obudowy są naturalnie wyraźnie mniejsze od Full Tower’ów, wystarczą one z powodzeniem większości użytkownikom jak i graczom i stąd też wywodzi się ich największa popularność – bardzo szeroka kompatybilność i mniejsze gabaryty.
Mini Tower
Przeznaczone dla tych chcących coś jeszcze mniejszego niżeli midi tower. Przeważnie zaprojektowane z myślą o płytach w rozmiarze mATX i niżej. Miejsca jest naturalnie mniej, aczkolwiek wiele z nich jest w stanie pomieścić nawet najwydajniejsze karty graficzne na rynku. Nie ma także problemów z instalacją chłodzeń powietrznych oraz wodnych (choć te drugie w zależności od modelu obudowy mogą być ograniczone do mniejszych chłodnic lub wymagać montażu na panelu przednim).
SFF (Small Form Factory)
Małe obudowy przygotowane z myślą o komputerach multimedialnych (choć nie jest to reguła). Większość z nich wspiera wyłącznie płyty ITX lub mniejsze, a także zasilacze w formacie SFX, ograniczone jest naturalnie miejsce dla karty graficznej czy chłodzenia. Taki format jest dedykowany dla osób świadomych ich ograniczeń, gotowych nierzadko poświęcić wydajność czy kulturę pracy w zamian za minimalizację komputera. Oczywiście zdarzają się modele mogące pomieścić dosyć wydajne jednostki, jednak i tutaj należy mieć na względzie kompromisy. Warto mieć również wtedy na uwadze, że bardzo ciasne ułożenie komponentów niesie ze sobą problemy z osiąganiem niskich temperatur, więc wybór lepiej chłodzonych podzespołów (poprzez ich możliwości odprowadzania ciepła) jest jeszcze bardziej istotne.
Rodzaje obudów, dokładniej podział na ich konstrukcję
Cube Case
Tak zwana kostka. Z pewnością wielu z Was mogło się już na nie natknąć. Te potrafią pomieścić zarówno złożone konstrukcje opierające się o chłodzenia wodne czy płyty ATX, jak i bardzo nieduże jednostki przeznaczone do multimediów, niedzielnego grania czy pracy na znacznie mniejszych podzespołach. Większość z nich jest także obudowami typu dual chamber, oznacza to, że są one szersze i podzielone w taki sposób, że po stronie serwisowej umieszczany jest zasilacz oraz nośniki pamięci itp. Takie konstrukcje są nierzadko oszklone, aby znacznie efektowniej eksponować obecne w nich podzespoły. Aktualnie występuje zdecydowane zwiększenie popularności tego rozwiązania, co także jest widoczne bo ekspansji wszelkiej maści marek wśród tych rozwiązań.
Open Air Case
Specyficzny rodzaj obudów. Rozwiązanie bardzo popularne u producenta Thermaltake. Jak nazwa mówi, są one otwarte, co może być to kłopotliwe jeśli chodzi o kurz, bo w końcu brak tutaj filtrów. Idealne do budowy customowych jednostek z chłodzeniem wodnym. Doskonale sprawdzają się także jako benchtable (tak zwany stół do testów podzespołów, na przykład chłodzeń, kart graficznych itp.) Z pewnością bardzo efektowne rozwiązania, często także zawieszane na ścianach lub stawiane na dedykowanych półkach (z reguły przez fanatyków).
Kompatybilność z podzespołami — na co zwracać uwagę?
Płyta główna
O tym jak istotną kwestią jest dobranie obudowy do posiadanych/planowanych podzespołów nie muszę nikogo przekonywać. Podstawowym elementem będzie płyta główna, tych wyróżniamy kilka rozmiarów — ATX, micro ATX, mini ITX, extended ATX. Oczywiście, jest ich więcej, ale skupmy się teraz na tych najważniejszych i najpopularniejszych. Jeśli decydujesz się na płytę w formacie ATX, musisz zwrócić uwagę, by potencjalna obudowa taki rozmiar wspierała, jeśli przez pomyłkę, lub niewiedzę wybierzesz model, który wspiera płyty micro ATX lub niżej, nie będziesz w stanie złożyć komputera. Logiczne prawda?
Większość producentów podaje takie rzeczy w specyfikacji na swojej stronie lub stronie sklepu. Odwracając jednak sytuację, jeśli zdecydujesz się na płytę w formacie micro ATX lub mini ITX to możesz zainstalować je w obudowie mieszczącej płyty ATX, nie będzie to może prezentować się najlepiej, jednak będzie bez przeszkód funkcjonować. Ciekawym przypadkiem są także płyty w rozmiarze extended ATX, w skrócie eATX, takie płyty są szersze od ATX, wymagają więc większych obudów.
Zasilacz
Kolejnym elementem koniecznym do poruszenia są zasilacze. O tym jak istotne one są, nie będę się tutaj rozpisywał, poświęcę temu inny tekst. Póki co skupmy się na rozmiarach, wyróżniamy dwa najpopularniejsze i najczęściej stosowane — SFX oraz ATX. ATX nie jest niczym nadzwyczajnym, znany pewnie większości. Wchodzi do obudów od Cube Case, po midi tower aż po full tower. SFX to nieco inny temat, spotykane zwykle w obudowach SFF, bardzo małych cube case oraz innych miniaturowych obudowach. Taki zasilacz ma znacznie mniejsze wymiary od klasycznego ATX, należy o tym pamiętać, decydując się na bardzo małą obudowę, jeśli ta wymaga zasilacza SFX nie będzie możliwości instalacji tam pełnego ATX.
A co w sytuacji odwrotnej? Zasilacz SFX posiadając odpowiedni adapter (czasem są w zestawie z takim zasilaczem) można zainstalować w typowych obudowach przeznaczonych dla zasilaczy ATX. Funkcjonalnością nie różni się on od swojego większego brata.
Sprawdź jak wybrać odpowiedni zasilacz do Twojego komputera.
Chłodzenie procesora
Idąc dalej warto omówić wsparcie dla chłodzeń wodnych oraz powietrznych. Jeśli zdecydujecie się na te drugie, to w zasadzie wypada zwrócić uwagę tylko maksymalną wysokość coolera podaną przez producenta. Przykładowo Endorfy Fera 5, której wysokość wynosi dokładnie 155 mm, zmieści się do każdej obudowy, dla której producent podaje wsparcie dla chłodzeń do 155 mm i wyżej. Warto także wspomnieć że nierzadko producenci podają delikatnie zaniżony parametr, więc zwykle jest 1-2 mm zapasu.
Inaczej sprawa ma się w przypadku chłodzeń wodnych AiO. Nie będę poruszał tematu custom loop, osoby celujące w tego typu rozwiązania są raczej świadome jak ten temat działa. Wracając jednak. Decydując się na AiO musimy wziąć pod uwagę że chłodnicy zawsze musi być wyżej od blokopompy, tak więc zostaje do instalacji w zasadzie tylko panel przedni i górny.
Naturalnie najlepszym rozwiązaniem jest panel górny, ponieważ takie umiejscowienie nie wpłynie negatywnie na temperaturę karty graficznej (chłodnica w dosyć sporym stopniu ogranicza przepływ powietrza). Zdarza się jednak, że obudowa nie umożliwia instalacji pożądanego AiO na topie. Do tego istnieją AiO z grubszą chłodnicą (jak Arctic Liquid Freezer II/III), co może skomplikować montaż jeszcze bardziej. Warto więc przed zakupem upewnić się czy docelowa obudowa wspiera wybrane chłodzenie cieczą na topie obudowy, a front należy traktować jako ostateczność.
Oczywiście nie oznacza to, że montaż AiO na przodzie nie może nam przynieść dobrych temperatur, jednak jest to mocno zależne od obudowy, użytych wentylatorów w niej, na chłodnicy, modelu karty graficznej i chociażby czynników zewnętrznych czy też tego czy będziemy wykonywać OC.
Jakość wykonania obudowy – Czy jest istotna?
W dobie obecnych konstrukcji z wszędobylskim podświetleniem RGB/ARGB, masą szkła oraz agresywnego wyglądu, wiele osób zapomina o jakości wykonania obudowy. Na jakość wykonania składają się różne elementy jak spasowanie poszczególnych części, materiały z których wykonane zostały elementy ruchome, grubość i sztywność blachy (nie zawsze grubsza blacha oznacza że będzie ona sztywna, ale o tym za chwilę).
Spasowanie elementów
Do czego będą prowadzić braki w poszczególnych aspektach jakości wykonania? Źle spasowane elementy będą powodować to że niektóre części będą zwyczajnie odstawać, mogą być obecne szczeliny między elementami, przez które będzie dostawał się kurz. W najgorszym wypadku złe spasowanie doprowadzi do rezonowania takich elementów oznaczając niepożądany hałas.
Użyte materiały
Materiały z których zostały wykonane ruchome elementy to także istotna kwestia. Przykładowo elementy instalowane na zaczepach wykonane z plastiku lub innego tworzywa sztucznego mogą się wycierać, a w najgorszym wypadku nawet złamać prowadząc do uszkodzenia takiego elementu i niemożności jego ponownej instalacji.
Sztywność konstrukcji
Nikt nie chce by obudowa mu rezenowała czy wyginała się pod niewielkim naporem. Większość powie tutaj, że grubsza blacha załatwi problem. I oczywiście, jest to prawda. Jednak nie w absolutnie każdym przypadku. Nieco cieńsza blacha, ale z odpowiednimi przetłoczeniami na sobie, może być sztywniejsza niżeli ciut grubsza blacha, ale bez takich przetłoczeń. Jest to jednak swoista ciekawostka. Dla wielu producentów łatwiej zastosować grubszą blachę niżeli zastanowić się jak sensownie usztywnić konstrukcję.
Podsumowując. Czy warto dołożyć do lepszej jakości wykonania? Czy warto zwrócić na to uwagę? Oczywiście że tak, dobrej jakości obudowa może posłużyć latami umożliwiając dowolne rozbudowywanie komputera w przyszłości bez obaw o zużycie elementów, gwintów czy innych części obudowy.
Wentylacja – Jak ma duży wpływ na podzespoły?
Wentylacja obudowy to kwestia równie, a nawet bardziej istotna niż jakość wykonania. Dlaczego? W dobie współczesnych komputerów pobierających astronomiczne ilości energii elektrycznej, która to potem jest wydzielana w formie ciepła, zadbanie o jak najlepszą wentylację jest w zasadzie obowiązkiem.
Wentylacja – Przód -> Tył
Klasycznym rozwiązaniem jest perforowany panel przedni obudowy z zainstalowanymi pod nim wentylatorami wtłaczającymi powietrze do środka oraz wentylatorze wyciągającym na tyle obudowy z takim samym wentylatorem na topie bliżej tyłu. W tym wypadku sprawa jest bardzo prosta – perforowany front oznacza doskonałe właściwości wentylacyjne. Przykłady takich obudów do NZXT H7 Flow, Endorfy Arx 700 Air, Fractal Pop Air.
Wentylacja – Dół -> Góra
Wartym wspomnienia systemem wentylacji jest jeszcze system dół -> góra. Taki system jest popularny w obudowach typu Cube, dual chamber. W takim systemie wentylatory wtłaczające powietrze do obudowy instalowane są na spodzie obudowy, zaś wyciągające znajdują się na topie. Jako, że zgodnie z prawami fizyki ciepło unosi się do góry, także jest to dobre rozwiązanie. Przykładem takiej obudowy jest np. Krux Anta.
Dobra wentylacja zapewni odpowiednie warunki dla Twojego komputera. Przełoży się to na niższe temperatury pracy na przykład karty graficznej, to zaś oznacza niższą prędkość obrotową wentylatorów na niej, a co za tym idzie lepszą kulturę pracy. Aha. No i nie można zapomnieć o fakcie, że niższe temperatury pracy podzespołów przełożą się na wydłużenie okresu eksploatacji. Proste prawda?
Jaka obudowa do komputera – czy warto dopłacać?
Jaka obudowa do komputera? Jedną z największych rozterek przy zakupie nowej skrzynki jest cena i budżet jaki chcemy na nią poświęcić. Dla niektórych obudowy pełnią ważny element estetyczny, inni sprowadzają je do roli nie mającej wyglądać, a jedynie stać pod biurkiem. Co w takim razie daje nam dopłacanie? Wraz z wyższą ceną zazwyczaj idą w parze lepsze modele wentylatorów, możliwość ich podświetlenia, zasilania poprzez wtyczki 4-pinowe, nie przez 3-pinowe lub SATA POWER, jak w tańszych rozwiązaniach, więcej wyjść front panelu oraz lepsza jakość całej konstrukcji, czyli więcej miejsca na przewody czy grubsze blachy lub z odpowiednimi przetłoczeniami.
Jaka obudowa do komputera? Najważniejsze jest to, żeby do tematu podejść rozsądnie i wybierając komputer z podzespołów za 10 tysięcy, nie dobierać do niego obudowy za 200zł, a także do budżetowej jednostki nie szukać konstrukcji za połowę pieniędzy możliwych do wydania.
Jaka obudowa do komputera – Podsumowanie
Podsumowując cały tekst „Jaka obudowa do komputera?” – wybór obudowy zależy od wielu czynników. Warto zwrócić uwagę na przepływ powietrza, co znacznie może ułatwić życie podzespołom w naszej skrzynce. Ilość wentylatorów może znacznie je zwiększyć, ale ich złe zainstalowanie może je zupełnie zniszczyć. Patrząc na ten i pozostałe opisane wyżej aspekty, nie należy jednak zapomnieć o naszym własnym guście. Jednej osobie podobają się przeszklone, świecące obudowy, a innym stonowane akcenty w komputerach. W końcu na koniec dnia zostajemy z naszym sprzętem sam na sam i wtedy chcemy się nim cieszyć i być z niego dumnym.
Tekst został przygotowany przez: Bartłomiej Benke.
Skorygowany pod względem merytoryczny oraz uzupełniony przez: Karol Kabziński.
Przeredagowany przez: Łukasz Łyszcz.
